Hoe krijg ik recensies voor mijn boek en waarom is het hebben van recensies eigenlijk zo belangrijk voor de verkoop? En wat doe ik als ik een negatieve recensie krijg? Daarover praten we in deze aflevering.
Luister hier via de podcast player of via je favoriete podcast app. Hieronder staan de hoogtepunten en de volledig uitgetypte versie van de aflevering.
Hoogtepunten
- Waarom zijn recensies belangrijk?
- Vijf manieren om recensies te krijgen
- Zijn recensies voor de schrijver?
- Wat te doen bij een slechte recensie
- De absolute No-No met betrekking tot recensies
Negatieve recensies zijn nooit leuk om te krijgen. Ze kunnen je dag zelfs behoorlijk verpesten. Maar hoe ga je om met die onvermijdelijke 1-ster recensies? Petra heeft er een blogpost over geschreven voor Maria’s site. Omgaan met negatieve recensies. Hoe doe je dat?
***
Volledig uitgetypte versie van de aflevering
Petra: Hallo, Maria.
Maria: Hallo, Petra.
Petra: Wij gaan het vandaag hebben over best wel een leuk onderwerp, als je kijkt naar: Je hebt je boek uitgegeven en mensen gaan dan er wat van vinden. Dus ze gaan aan je doorgeven wat ze ervan vinden. En dat is in de vorm van recensies.
Maar wat is eigenlijk zo belangrijk aan het hebben van recensies?
Maria: Nou, de recensies die geven, zoals dat dan heet, ‘social proof’. Heet dat in het fantastisch mooi Engels. En dat betekent eigenlijk dat mensen kunen zien van, wat anderen ervan vonden. En dat mensen ook kunnen zeggen van: Ik kan deze recensie lezen. Anderen vonden het leuk. Misschien vind ik het ook wel leuk. Dat is social proof. En dat is heel belangrijk, dat mensen kunnen zien dat andere mensen die voor hen zijn geweest, het boek hebben gekocht – geldt natuurlijk niet alleen voor boeken, maar in dit geval over boeken – en het leuk vonden en er iets van vonden. En dat jij dan ook, zeker als het in een genre is wat jij leuk vindt, en mensen enthousiast zijn, word jij misschien ook wel enthousiast. Dat is het belangrijkste. Ik persoonlijk… Ik weet zelf ook als een boek geen recensies heeft, dan koop ik het ook niet.
Petra: Dat is voor jou dus heel belangrijk.
Maria: Ja, ik kijk daar echt naar. Dus dat zal voor veel meer mensen gelden.
Het vergaren van recensies, meteen vanaf het begin, is eigenlijk echt heel erg belangrijk. Dat je probeert dat zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen.
Petra: Oké, het vergaren van recensies. Maar hoe doe je dat dan?
Ga je dan zeg maar gewoon bij iedereen langs van: Schrijf even een recensie voor mij. Of heb je daar een speciaal stappenplan voor?
Maria: Stappenplan niet per se, maar ik heb vijf mogelijkheden die ik zelf belangrijk vind. De manier waarop het zou kunnen. En die wou ik eigenlijk even een voor een bij langs gaan. Want ze zijn toch wel goed om te weten.
Petra: Is goed.
Maria: De eerste en ook de meest belangrijke is: Vraag om recensies in je boek.
Petra: Ah… In je boek.
Maria: In je boek. En dat is iets wat heel veel schrijvers zoiets hebben van: Oh, maar dat ga ik toch niet doen. Dat wil ik niet. Weet je, maar het is wel de belangrijkste plek.
Want iemand heeft je boek gelezen, ze zijn bij The End of Het Einde, en op dat moment zijn ze nog niet weer op zoek naar een nieuw boek. En ze hebben jouw boek nog helemaal in het hoofd. Als je op dat moment, net onder The End, zegt van: Zou je een recensies willen schrijven, hier en hier, whatever. Dan zijn ze sneller geneigd dat te doen, want ze zitten er nog helemaal in.
Petra: En zeker in een ebook, als je dan een klikbare link daar maakt, dat is natuurlijk helemaal mooi. Want dan maak je het heel makkelijk voor mensen om die recensie achter te laten.
Maria: Precies. En dat is dus een hele goede plek.
Een tekst die je zou kunnen gebruiken, wat ik erbij heb is in elk geval, is van: “Mond-tot-mond reclame is erg belangrijk voor de schrijver. Vond je dit een leuk boek, overweeg dan een recensie achter te laten bij de webwinkel. Zelfs een regel of twee maakt al het verschil, en wordt zeer op prijs gesteld.”
Dat mensen weten van: Oké, waarom. Waarom is het belangrijk om een recensie achter te laten en het hoeft ook niet een heel verhaal te zijn. Het is niet een epistel van 1000 woorden. Dat mag. Leuk! Maar het hoeft niet. Het mag ook twee regels, mag ook. Dat is het belangrijkste, dat je dat op die manier, dat je dat aan hun vertelt, uiteraard in je eigen woorden.
Kijk, bij een papieren boek kun je een link plaatsen… Kun je gewoon zeggen: Ga naar die en die webwinkel, of wat dan ook. Maar dan moeten mensen er zelf heen gaan. En bij een ebook kun je inderdaad een klikbare link toevoegen aan het eind.
Zorg dan wel dat: Stel dat je een ebook hebt wat te koop staat op Amazon, zet daar niet een Bol.com link in en andersom. Want Amazon wordt daar niet blij van als je een link zet in een ebook wat op hun site verkocht wordt, waar een link in staat die naar een andere verkoopsite gaat. Dus daar moet je echt even om denken, dat je dat… Dus maak dan verschillende soorten en noem ze Epub Amazon, Epub Bol, dat je weet daar heb ik dit in gezet en daar heb ik dat in gezet. Daar moet je even rekening mee houden.
Maar goed, zoals ik zeg, heel veel schrijver hebben het gevoel van: Het is te reclame-achtig. Ik wil dit niet. Ik voel me er ongemakkelijk bij. Jammer dan. Dit is dé plek waar je recensies kunt vergaren, omdat mensen gewoon op dat moment in je boek zitten.
Petra: En ik zou daar eigenlijk aan willen zeggen, als mensen dat al denken. Probeer het om te draaien. Want uiteindelijk is het geen reclame wat je doet. Want ze hebben het boek al gekocht, ze hebben het boek al gelezen, dus ze maken in die zin geen… tja… reclame. Als jij zelf iemand bent die recensies leest van boeken, dan wil je eigenlijk ook zorgen dat andere mensen ook weten wat jij van bepaalde boeken vindt. En dat kan positief en dat kan negatief. Het hoeft niet per se een positieve recensie te zijn, want negatieve recensies kunnen ook al heel veel informatie geven.
Ik heb wel eens gehad dat ik een boek zag met recensies. En dat ik de negatieve recensies, dat doe ik natuurlijk als eerste, die wil ik eerst even lezen. En dat ik daar iets bij zag dat ik dacht van: Oh, zó zou ik het niet zien. Dus ik ben nieuwsgierig geworden door een negatieve recensie en ik heb het boek toen gekocht.
Dat is ook het hele punt. Een recensie is niet alleen positief, maar het kan ook negatief.
Maria: Precies. Maar zet je daar gewoon overheen. Zet je over die schroom heen. Je zet het er een keer in en het is klaar.
Petra: En het is vrijblijvend.
Maria: Het is vrijblijvend. Mensen hoeven het niet te doen. Je dwingt ze niet om dat te gaan doen.
Petra: Dus dat is nummer 1. Gewoon mensen gaan vragen, of, actief vragen voor recensies.
Maria: Aan het eind van je boek.
Tweede is: Als je een mailinglist hebt, met een nieuwsbrief, vraag gewoon je fans.
Want die mensen die al op je mailinglist staan zijn vaak al fans. Die zijn vaak al meer geneigd om jou te volgen en dat soort dingen, dus die zijn ook al positiever over het feit dat ze misschien een recensie kunnen achterlaten ergens.
Je kunt het automatisch doen. Je kunt het een keer in een nieuwsbrief gewoon, maar je kunt het ook automatisch doen als je een welkomreeks hebt aan het begin. Als mensen zich aanmelden, dat je 1 of 2 automatische emails dat ze krijgen, daar zou je het ook in kunnen zetten, dus dan gaat het helemaal vanzelf. Dan hoef je er verder niet over na te denken.
Het voordeel van vragen in een email is dat je meer uitleg kunt geven over waarom het zo belangrijk is dat je recensies krijgt. Je moet er natuurlijk niet om gaan smeken, maar het is belangrijk dat lezers weten waarom. Want heel vaak weten lezers dat niet.
Je kunt dan ook nog linken naar meer verschillende webshops en bijvoorbeeld ook naar Hebban en Goodreads, dat soort plekken. Je kunt verschillende links er rechtstreeks inzetten. Dus het is makkelijker. En dat is een van de redenen, waaom het hebben, sorry, van een mailinglist belangrijk is, zeg ik er nog maar even bij.
Petra: Ja, en ik denk dat het ook belangrijk is dat als je al links gaat plaatsen naar bepaalde webshops, dat je van te voren even checkt, is dit ook waar mijn klant komt. Is dit ook waar mijn lezer komt? Als jij een kinderboek hebt, bij wijze van, recensies kinderboeken, kan natuurlijk…
Maria: Ja, natuurlijk…
Petra: Maar dan een website als Goodreads is daar wat minder geschikt voor. Dus daar wil je dan ook even op kijken.
Maria: Uiteindelijk, je wilt zo veel mogelijk recensies op zoveel mogelijk plekken. Want overal waar mensen je boek kunnen kopen, wil je eigenlijk recensies hebben. Maar over het algemeen zal iemand die je boek op Bol.com koopt, alleen een recensie achterlaten op Bol.com. En niet ook nog op Kobo en niet ook nog op Amazon. Dat gebeurt gewoon niet. Dus, je gaat hopen dat je zoveel mogelijk mensen krijgt van zoveel mogelijk verschillende webshops, die op verschillende plekken kopen, zodat je ook op verschillende plekken recensies krijgt. Dat is eigenlijk wat handig zou zijn.
Petra: Duidelijk. Nummer drie.
Maria: Nummer drie. Je kunt het boek laten recenseren voordat het uitkomt.
Petra: Dat is interessant. Hoe doe je dat dan?
Maria: Je kunt je mailinglist inschakelen daarvoor. Dus als je een mailinglist hebt, dat je dus een… Dat heet dan een Advanced Reader Team, kunt opzetten. Dat mensen dus je boek krijgen, gratis krijgen, zeg maar een maand voordat het uitkomt. Niet zozeer onder de voorwaarde, maar wel met de hint, zo van: Nou ja, het boek komt uit. Hier heb je een gratis boek. Zou je op het moment dat het boek uitkomt, net op dezelfde dag, een recensie willen plaatsen? Want je hebt hem tenslotte al gelezen. Dat is een beetje waar dat voor is. En het is vooral voor hele trouwe superfans, wat je daarmee kan doen.
Wat lezers er wel bij moeten zetten, want dat is wel op sommige sites verplicht. Als je een gratis boek hebt gekregen, dat je dan in de recensie erbij zet: “Ik heb een gratis boek gekregen van de schrijver.”
Petra: Ja, en ik denk dat het goed is daarbij te vermelden dat als je dit soort lezers hebt, die dus inderdaad aangeven: Ik wil dat gratis exemplaar en ik maak er een recensie voor, dat je ze niet kunt dwingen, inderdaad, om een recensie te plaatsen. En, stel dat je, ik zeg maar wat, honderd mensen hebt die dat willen, dat misschien een derde daarvan daadwerkelijk een recensie gaat plaatsen.
Maria: Daar moet je rekening mee houden. En bij ebooks is het makkelijk, want die kun je gewoon de Epub sturen, of weet ik veel wat. Bij papieren boeken is dat lastiger, want daar zitten veel meer kosten aan. Dat kost veel meer geld.
Het hoeft natuurlijk niet per se met een mailinglist. Je kan ook bijvoorbeeld op je social media, als je volgers hebt op Instagram of whatever, vragen van nou: Hebben mensen hier belang bij? Neem even contact met mij op. Dus dat kan natuurlijk ook.
Petra: In schrijfgroepen, bijvoorbeeld, schrijvers onder elkaar kunnen ook heel goed ARC-readers voor elkaar zijn. Dat zou ook nog een optie zijn.
Maria: Maar wat je wel wilt proberen dat je lezers krijgt die specifiek ook geïnteresseerd zijn in jouw genre. Want je wil niet mensen hebben die gewoon maar, bij wijze van: Ik lees nooit Horror, maar ik zou opeens een Horror recensie gaan… Nee, dan vind ik het boek niet leuk.
Petra: Dan krijg je een recensie van: Het was best wel eng.
Maria: Ja, Precies. Dus daar moet je rekening mee houden.
Petra: De vierde mogelijkheid om recensies te krijgen.
Maria: De vierde mogelijkheid. Nou ja, via social media.
Petra: Oh, daar hebben we nu dus eigenlijk al door…
Maria: Nou, dat was meer… social media, had ik net dat je, van te voren… van te voren dat je dus ARC-readers kunt krijgen. Maar je kunt ook gewoon als je boek al is uitgekomen, op social media 1x in het jaar, of 2x in het jaar, dat je gewoon een ding plaatst met de vraag van: Oké, mijn boek is nu al een tijdje uit. Heb je het gelezen, vond je het leuk, of niet leuk, whatever, wil je een recensie achterlaten? Dat kun je gewoon zeggen. Dat moet je niet elke week doen, uiteraard. Maar ongever 1x in de 6 maanden kun je daar best naar vragen, gewoon als onderdeel van je normale social media content die je normaal gesproken er ook op zet. Dat kan best eens een keer, zoiets kan er best een keer tussendoor.
Hou het dan vooral kort. Ik heb bijvoorbeeld een voorbeeld wat je zou kunnen doen: “Heb je mijn boek XX gelezen en vijf minuutjes tijd? Je zou deze schrijver heel erg blij maken als je korte recensie kunt schrijven voor mijn boek.” En dan voeg je een plaatje toe van de voorkant en een link naar de meest belangrijke plek waar jij op dat moment wil…
Stel, je zegt van: Ik heb haast geen recensies op Amazon. Dan kun je ze specifiek sturen naar Amazon. Of je zegt: Ik heb haast geen recensies op Kobo. Dan stuur je ze naar Kobo. Dus dan kun je dat op die manier doen. Dus je kunt er gewoon naar vragen.
Ik denk wel dat dat iets is, wat ik wel hebt gemerkt bij schrijvers dat ze het ‘ernaar vragen’ – want deze tips zijn allemaal ‘ernaar vragen’ – dat dat lastig is. Er is een zekere schroom om te vragen naar dit soort dingen.
Petra: Waarom denk je dat dat is?
Maria: Weet ik eigenlijk niet.
Petra: Zijn mensen bang voor de mening van de ander? Zou dat het kunnen zijn?
Maria: Ik denk niet dat dat het is. Ik denk gewoon dat je vraagt om een gunst, of zo, terwijl er niks tegenover staat of zo? Ik weet het niet precies. Persoonlijk heb ik die schroom niet, want ik doe dit gewoon wat ik nu heb genoemd. Dat doe ik gewoon. Maar ja, dat zit misschien in mijn karakter, ik weet het niet.
Ik denk niet dat ze bang zijn voor wat mensen zouden kunnen gaan zeggen. Want ik ga er vanuit dat… dat feedback… Ja… Nee… Recensies zijn niet voor schrijvers. Recensies zijn voor de lezers. Dus het is goed dat er recensies komen, voor al die andere lezers die nog komen en die nog jouw doelgroep gaan worden. Zo moet je het ook zien. De recensies zijn in principe niet voor jou, als schrijver.
Petra: Ik denk dat dat dus inderdaad, het is eigenlijk weer een beetje die ondernemersmindset weer, hé? Je wilt eigenlijk dat mensen… Dat je social proof gaat opbouwen voor jouw boeken, zodat het meer kopers gaat aantrekken. Zodat het meer lezers gaat aantrekken.
Maria: Dat is het.
Petra: Oké, je laatste mogelijkheid.
Maria: Er zijn ook boekbloggers.
Die hebben dus een blog en die plaatsen daarop recensies van boeken die ze hebben gelezen. Nou, dat kan prima. Het zijn vaak boekbloggers die vaak specifiek een bepaald genre recenseren. Die mensen krijgen dus een gratis boek van jou, sowieso.
Dus die kan je gewoon benaderen. Dat moet je een beetje pitchen, zeg maar. Je moet er even over nadenken. Je moet dus research gaan doen van: Oké, is het mijn genre wel? Hoe vaak plaatsen ze iets? Hoe willen ze dat het aangeleverd wordt? Dus het is meer een zakelijke benadering in dit geval. Niet dat je er voor gaat betalen, maar het is wel een meer officiele benadering, als dat je bij de lezers over het algemeen vraagt. Maar dit is meer officieel, tussen haakjes, ding.
Maak vooral de email die je gaat sturen – je stuurt ze een email – maak die vooral persoonlijk. Niet een algemeen emailtje die je naar… Stel dat je 20 boekblogger hebben gevonden die allemaal in jouw genre zitten, en maak gewoon een copy paste. Doe dat dus niet. Zorg dat je het gewoon persoonlijk maakt. Laat ook zien van: Oké, ik heb een recensie… Ik heb je recensie gelezen van dat en dat boek en ik vond dat een hartstikke leuke recensie. Ik heb ook een boek geschreven in hezelfde genre. Dan weten ze dat jij tijd hebt genomen om ook hun site te bekijken en te zien geïnteresserd zijn in de boekblogger zelf. Dat is heel belangrijk, dat je die persoonlijke connectie een beetje laat zien.
Wees in elk geval geduldig. Dus op het moment dat je dus iemand een boek hebt gestuurd, al dan niet op papier of als ebook, ga dan niet na drie weken lopen zeuren van: Hé, heb je mijn recensie nog niet geplaatst? Ga dat dus vooral niet doen. Weet je, ze hebben het vaak heel erg druk. Ze hebben vaak heel veel boeken en soms kan het wel een half jaar duren voordat ze toekomen aan jouw boek. Dat is gewoon zo.
Petra: Kun je daar niet afspraken over maken?
Maria: Dat weet ik niet. Ik zou dat niet doen. Dat is een beetje té… Tenzij die boekblogger vraagt van: Oké, wanneer komt je boek uit? Of heb je een bepaalde datum voor wanneer je de recensie wilt hebben? Dat kan, dan kun je er afspraken over maken. Maar als ze dat niet doen, zou ik dat niet doen. Dat is een beetje té… Dan is het net of je gaat smeken, of zo. Dat is een beetje…
Petra: Ik denk ook dat het uitmaakt wie het is. Als het een hele bekende boekblogger is dan kun je ervan uitgaan dat gaat misschien even een tijdje duren. Maar als het een wat onbekendere is, iemand die net begonnen is bijvoorbeeld, dan zou je kunnen kijken van: Oké, is daar iets… Dat je in ieder geval in je intromail al zegt: Nou, mijn boek komt dan en dan uit, zodat ze weten rond die periode zou fijn zijn als er iets…
Maria: Bijvoorbeeld, dat zou kunnen. Maar denk erom dat je daar niet te dwingend in bent, want je vraagt hun wel degelijk om een gunst. Ondanks dat je hun een gratis boek geeft. Dus zorg daarom.
Boekbloggers plaatsen in elk geval de rencensie op hun eigen site, op hun eigen blog, meestal. Misschien ook wel Bol en Hebban en Goodreads. Maar als ze dat niet doen, dan is dat aan hun. Dus ga daar nogmaals ook niet over zeuren van: Oh, wil je het daar plaatsen, wil je dat daar plaatsen? Want dat is gewoon, als zij dat niet doen, dan doen ze dat niet. Wees blij met de ene recensie die je hebt gekregen. En ga die recensie… Als je een blogpost hebt gezien van jouw boek, ga dat dan ook delen op als jouw social media. Zeg van: Ik heb een fantastische recensie gekregen. Zodat je ook reclame maakt voor die boekblogger. Zodat daar meer mensen naar de site gaan van deze persoon.
Petra: Ja, dat is in feite de dankjewel die je dan kunt geven.
Maria: Dat is een dankjewel die je doet. Dus zorg daar vooral voor, dat je dat doet.
Petra: Ik weet niet of je dat nou wel of niet net hebt gezegd, maar in jouw intromail naar zo iemand toe… Wat ik namelijk wel eens heb gehad, want ik recenseer zelf ook boeken voor indies, voor selfpubbers, is dat mensen mij direct al het boek toesturen in die intromail. Dat moet je niet doen. Want daarmee, ten eerste was het een heel onpersoonlijke mail die ik dan vervolgens krijg. ‘Hallo’, dan denk ik: Ja, maar ik heb ook een naam. Geef mij een naam. Geen research over wat mijn regels zijn eigenlijk om het in te dienen. Want ik had op mijn website namelijk staan dat ik vol zit voor dat jaar. En toch krijg ik een mail met daarbij het boek. Ja, dan ga je bij mij dus al gelijk de prullebak in.
Maria: Dat is dus precies wat je dus niet moet doen. Dus je moet niet meteen al je boeken gaan opsturen. Je moet vooral je research doen, dat je het persoonlijk maakt. Dus dat is precies een fantastisch voorbeeld van hoe je het dus niet moet doen.
Petra: Precies, dus dat kunnen we meenemen.
Maria: Dat kunnen we meenemen, zeker weten.
Petra: Zijn er dingen die je beter niet kunt doen, wat betreft recensies?
Nou, we hebben nu net eigenlijk al eentje genoemd.
Maria: Nou dat dus, maar dat is als je vraagt bij een boekblogger dus.
Wat je in elk geval niet moet doen, is dat je aan je familie en vrienden gaat vragen om lovende recensies achter te laten op Bol.com, terwijl ze het boek niet gelezen hebben.
Petra: Waarom eigenlijk niet?
Maria: Omdat dat nep is. Dat pik je er zo uit als lezer. Zeker als je ook nog zegt van: Ja, mijn zus heeft dit boek geschreven en… weet je? Dat. Dat kan gewoon niet. Als toevallig jouw familie of vrienden écht in jouw doelgroep zitten en ze hebben je boek gelezen en ze willen graag een recensie achterlaten, oké. Maar ga er niet om vragen omdat te doen, want weet je? Neprecensies? Nee, dat moet je gewoon niet doen.
Er is zelfs een site, Amazon, moet je er zelfs rekening mee houden dat als men bijvoorbeeld dezelfde achternaam als jou heeft, of je staat bij hun op de, je bent vrienden met hen op Facebook, dan plaatsen ze recensies niet eens van vrienden en familie, omdat dat volgens hun voorwaarden niet mag. Ik weet niet of Bol.com dat ook heeft, of ze daar zo strikt in zijn. Maar als ze dat nog niet zijn, dan zullen ze vast wel een keer gaan doen. Dus hou daar rekening mee dat je dat gewoon… Weet je? Recensies gaat om oprechtheid. Als je moet gaan vragen om recensies op die manier? Dat gaat niet werken. Want lezers, die pikt ze er zo uit, de neprecensies. Dat is gewoon zo.
Petra: Ja, en familie en vrienden zijn meer op jouw gericht en niet zozeer op je boek.
Maria: Ook dat.
Petra: Dus dat eh… Ja.
Maria: Wat je ook zeker niet moet gaan doen, en deze was misschien meer punt 1 geweest in dit geval, is ga zeker niet zelf een recensie schrijven bij je eigen boek.
Petra: Ah, ja, maar ik kan wel heel goed vertellen waarom het boek zo goed is.
Maria: Uiteraard, ja. Mijn boeken zijn echt fantastisch en iedereen moet ze lezen. Tuurlijk. Dat is een feit.
Maar doe dat dus niet, want dat is gewoon Not Done. Ook al zou je het onder een schuilnaam doen, bij wijze van, onder een andere naam: nee. Dat is gewoon de biggest no-no die er gewoon is.
Petra: Ja, eigenlijk wil je als lezer zijnde, weet je heus wel dat de schrijver natuurlijk fan is van zijn eigen boeken. Anders zou die het toch nooit uitbrengen?
Maria: Daarom.
Petra: Dus dat is eigenlijk al… ja, eigenlijk al genoeg.
Maria: Dus doe dat gewoon niet. Vreemd genoeg ken ik schrijvers die dat wel hebben gedaan. En dan denk ik echt van: Holy cow! Om het netjes te houden.
Petra: Ik heb wel, toen ik voor het eerst mijn boeken plaatste op Goodreads, dat ik op een gegeven moment hem wilde toevoegen aan mijn eigen lijst. En ik was nog niet zo heel erg bedreven in Goodreads, hoe dat precies werkte, maar op een of andere manier kon ik het alleen toevoegen door mijzelf vijf sterren te geven. Dus dat heb ik toen wel gedaan, maar later, toen ik me erin ging verdiepen, denk ik van: Oeh, dat is niet handig wat ik heb gedaan. Toen heb ik dat aangepast. Maar dat zijn van die kleine dingetjes waar je even op moet letten.
Het geeft een heel raar beeld als je naar een boek gaat van de schrijver en je ziet daar een recensie; vijf sterren van diezelfde schrijver.
Maria: Ja, dat geeft geen goed beeld van de schrijver. Sowieso niet.
Een ander ding wat je ook gewoon niet moet gaan doen is betalen voor recensies. Er zijn organisaties waar je dus kunt gaan betalen voor een recensie. Kirkus Reviews is daar bijvoorbeeld, dat is dan in het Engels. Daar betaal je je bont en blauw, 150 dollar, of zo voor een recensie. Nou, ga dat gewoon niet doen. Recensie werken gewoon het beste als ze op een organic manier zijn vergaard en dan zijn ze ook het meest oprecht. Dus doe dat ook niet.
Op dit moment is er heel veel te doen over neprecensies. Met name ook omdat er sinds 28 mei 2022 nieuwe Europese richtlijnen gekomen zijn voor webshops, voor de aanscherping voor de regels rondom recensies. Het plaatsen van recensies. Dat is niet zo zeer voor ons, als schrijvers, hebben we er misschien wel last van, maar waarschijnlijk niet. Maar het is meer voor de webshops dat dingen… Dat het plaatsen van recensies door hun klanten is aangepast. Bijvoorbeeld Amazon, ik weet niet hoe dat wordt geïntepreteerd in Nederland en België, dat weet ik niet, maar bijvoorbeeld op Amazon, hebben ze om te voorkomen dat er heel veel neprecensies werden geplaatst, kun je nu alleen nog maar recensies plaatsen op Amazon als je in dat jaar minimaal voor 50 dollar iets hebt gekocht.
Petra: Ja, klopt.
Maria: Dat soort dingen. Dus daar voorkom je dus mee, althans daar proberen ze mee te voorkomen dat er heel veel nepdingen worden geplaatst. Maar er komen meerdere richtlijnen. En dat is een beetje afhangen van, want dat is nog maar net, die richtlijn is er nog maar heel kort. Dat we dit opnemen is begin juni 2022, dus het is nog iets om in de gaten te houden, maar er zullen waarschijnlijk dingen gaan veranderen wat betreft regelgeving, vanuit Bol voor hun kopers.
Petra: Dus dat is meer van belang voor degenen die recensies achterlaten, dan dat het voor de schrijver is die de recensies graag wil.
Maria: Precies, dat klopt. Maar, dat kan het voor ons wel moeilijker maken om recensies te krijgen.
Petra: Ja, snap ik.
Maria: Het is denk ik handig om eens in de gaten te houden.
Petra: We hadden het er net al over, je kan recensies positieve of negetieve recensie krijgen. Wat mij in ieder geval opvalt is dat onder schrijvers onderling eigenlijk alleen maar positieve recensies worden uitgedeeld, terwijl ik zelf zoiets heb van: Als ik negatief ben een bepaald boek en ik kan het objectief onderbouwen, deel het dan ook gewoon.
Maar wat doe je eigenlijk als schrijver zijnde, als je een slechte recensie krijgt?
Maria: Wat doe je als je slechte recensies krijgt? Nou het is niet per se slecht dat je een slechte recensie krijgt. Want heel veel lezers, als je alleen maar 5-ster recensies hebt, die krijgen het gevoel van: Hier klopt iets niet, oh het is nep.
Petra: Het is allemaal familie.
Maria: Dat ja. Dus het is juist goed dat je ook twee sterren en drie sterren recensies hebt. Om het een beetje evenwichtig beeld te laten geven.
Ik zou zeggen, zelfs een 1 ster recensie kan een goede recensie zijn, als dat onderbouwd is. Kijk als iemand zegt van: Eh… ik heb alleen de eerste pagina gelezen en ik vind het helemaal niks. Ja, oké. Dan is het wat anders.
Petra: Dat is niet echt onderbouwd.
Maria: Of wel, zo van: Er zijn zelfs wel recensies achtergelaten van: Ja, ik kon het ebook niet downloaden, dus ik geef het een 1-ster. Weet je, dat. Dat slaat nergens op. Lezers besteden daar ook geen aandacht aan. Maar als je wel een goede, tussen haakjes, 1-ster recensie hebt waarin wordt gezegd van: Nou, sorry, maar de structuur zat niet goed in elkaar en het waren houterige dialogen en weet ik veel wat allemaal. Ja, dan kun je daar als schrijver ook nog dingen uit leren. Dus dat kan prima.
En gekscherend wordt ook wel, met name in de Engelstalige selfpubwereld gezegd: Je bent pas een echte schrijver als je een 1-ster recensie hebt gehad.
Petra: En dat is ook het hele punt. Ik zie soms ook wel 1-ster recensies en dan lees ik dat en dan denk ik: Ja, maar dan kun je ook de fout neerleggen bij de lezer. Van: Je hebt een horrorboek bijvoorbeeld opgepakt. En dan hebben ze het over: Ja, het was veel te veel blood and gore, en dan denk ik: Ja maar je hebt ook een horror boek opgepakt! Dus dat is precies wat er gebeurt in zo’n boek. Dus je kan daar als lezer zijnde ook informatie uit halen.
Maria: Precies, dat klopt helemaal.
Petra: Uiteindelijk, wat we kunnen zeggen, als je een slechte recensie krijgt van: Het blijft lastig. Je kan ze natuurlijk allemaal gaan lezen. Doe dat als je er iets uit wilt halen. Maar ben je daar gevoelig voor, probeer het dan gewoon te vermijden. Eet een reep chocola, ga een stuk wandelen of rennen of haal die energie er even weer uit en ga vervolgens door.
Maria: Ga gewoon door, ja precies.
Wat je sowieso kunt doen… Ik lees mijn recensies eigenlijk nooit. Ik wacht drie maand en kijk wel eens weer of ik wat heb. Ik heb zelfs een tijdje gehad dat een goede vriendin van mij de recensies las om te kijken of er een hele slechte bij zat, en dan waarschuwde ze mij van: Deze hoef je niet te lezen, of deze kun je wel lezen. Beetje op die manier. Dus dat kun je ook nog doen, dat je iemand inschakelt – vooral als je er gevoelig voor bent. Om te voorkomen dat je echt helemaal down wordt en dat je denkt: Blegh, ik heb geen zin meer. Och, ik hou er mee op. Weet je, dat.
Petra: Ja, en je wilt eigenlijk heel objectief naar een recensie kunnen kijken. Het is iemands mening. Het zegt niks
over mijn boek in die zin. Tenzij je, bij wijze van, 10 recensies krijgt die allemaal hetzelfde zeggen. Dan wil je er iets mee doen. Maar in theorie is een recensie niet voor schrijvers. Het is echt voor lezers.
Petra: Oké, hebben we nog een conclusie, als we dit gaan afronden?
Maria: Ja, recensies vergaren, heb ik ook al gezegd, werkt gewoon het beste als het op de organische manier gebeurt. Dus gewoon, vanzelf. Dus probeer het niet te veel te dwingen. Het is gewoon een kwestie van geduld. Wees gewoon geduldig.
Je kan ook heel erg geneigd zijn om elke dag even te kijken of je nieuwe recensies hebt. Vooral in het begin als je beginnend schrijver bent, wil je dat gewoon. Zo werkt het ook, dat was bij mij ook zo. Maar doe dat gewoon niet, want daar wordt je alleen maar heel teleurgesteld van en gefrustreerd. Dat je denkt van: Lezen mensen mijn boeken wel? Dat is net als bij verkoopcijfers. Die moet je ook niet elke dag checken. Dat is heel simpel. Dat zijn van die dingen. Doe dat gewoon eens een keer in de drie maanden, en misschien dat je dan wel wordt verrast. Dat je opeens vijf reviews hebt gekregen. Dat kan. Aan de andere kant is het ook weer zo dat je het wilt delen als je hele goede hebt. Dat kan wel, maar doe het niet te vaak. Ga er niet op focussen.
Petra: Nee, en die staan er over een maand of twee staan ze er ook nog wel.
Maria: Staan ze er ook nog wel en dan kun je er dan reclame voor maken. Of een keer een social media post over maken. Dat kan wel.
Dat zijn mijn conclusies. Eigenlijk, ga gewoon verder met het schrijven van je boek. Dat is het belangrijkste.
Petra: Ik zou er nog aan toevoegen dat als je ARC-readers hebt, dus advanced reader copies hebt uitgedeeld en je krijgt daar recensies van. Gebruik die voor je marketingactiviteiten, in het begin van je… Tijdens je promotie eigenlijk van je eerste boek. Die kun je daarvoor heel goed inzetten. En alle andere recensies die komen via Bol.com en dergelijke. Dat is allemaal hartstikke fijn, maar ga niet ervan uit: Oh, dat zijn mijn marketingactiviteiten. Dus er moeten dingen binnenkomen. Nee, dat is eingelijk al wat je voor die tijd al wilt doen, met die ARC-readers.
Maria: Dat klopt helemaal.
Petra: Heel veel informatie, maar wel ik denk een paar hele goede tips waar mensen mee verder kunnen. Dus dank je wel voor het gesprek.
Maria: Graag gedaan.
Be the first to comment