Je hebt je verhaal geschreven en meerdere malen herschreven. Het is tijd voor de laatste ronde: het professionele redactiewerk. Hoe ga je daarin te werk?
Wat voor soort redactie is er?
In het Engels zijn er verschillende termen voor. In het Nederlands is het zoeken naar de juiste termen, want eigenlijk bestaan die niet. Om je toch wat houvast te kunnen geven, is aan de hand van de Engelse termen het redactiewerk in drie soorten op te splitsen:
Tekstcorrectie, ook wel copy editing genoemd
Als je er eenmaal zeker van bent dat je de grote problemen van je boek hebt opgelost en de nodige herschrijvingen hebt gedaan, is het tijd om een redacteur in te huren voor tekstcorrectie. Deze vorm van redactie richt zich specifiek en alleen op spelling, grammatica, hoofdlettergebruik, dialoog, gebruik van cijfers, en herhaling van en tegenstrijdigheden in woordgebruik.
Het zou de lezer immers behoorlijk afleiden als je voortdurend enkele en dubbele aanhalingstekens door elkaar heen gebruikt, of het woord ‘restaurant’ verkeerd spelt. Tekstcorrectie zorgt ervoor dat dergelijke fouten niet voorkomen, dus de tekst is zo sterk mogelijk zodat je lezer 100% gefocust blijft op het verhaal.
Regelbewerking, ook wel line editing genoemd
Deze vorm van redactie, in het Engels line editing genoemd, richt zich op de flow van jouw verhaal, je schrijfstijl en -techniek, en dan specifiek op zinsniveau. Het wordt ook wel ‘stilistische bewerking’ genoemd, omdat het zich concentreert op stijl in plaats van mechanica. Bij regelbewerking kijkt de redacteur naar woordgebruik, vertelperspectief, tijd, en geeft daarnaast gedetailleerde suggesties over hoe de tekst kan worden versterkt. Regelbewerking gaat niet over de mechanische kant, oftewel spelling en grammatica, maar richt zich meer op de creatieve kant van het verhaal.
Inhoudelijke redactie, ook wel developmental editing genoemd
Dit gaat over je verhaal en de personages. Hierbij let de redacteur op leesbaarheid, de ontwikkeling van je personages en de geloofwaardigheid van het plot. Komt het idee goed uit de verf? En de personages? Ondersteunen ze het plot? En hoe zit het met de pacing: gaat het snel genoeg, of is het verhaal hier en daar juist langdradig?
Je krijgt te horen wat werkt en wat niet, en alles wordt vervolgens in een gedetailleerde rapport uitgewerkt. Ook zal je manuscript van opmerkingen worden voorzien. Deze redactievorm is een belangrijke stap, die je, zeker als beginnende schrijver, niet wilt overslaan!
Deze vorm van redactie is de meest uitgebreide redactieronde en eigenlijk valt dit meer onder de werkzaamheden van een schrijfcoach dan een redacteur. Hou er daarom rekening mee dat de meeste redacteuren dit soort redactie niet aanbieden.
Zo bepaal je welk soort redactiewerk jouw boek nodig heeft
Het is vooral voor beginnende schrijvers best lastig te bepalen welk soort redactiewerk je boek nodig heeft. Iemand die al meerdere boeken heeft geschreven weet immers al vrij goed wat zijn of haar valkuilen zijn bij het schrijven van hun verhaal.
Toch kun je ook als beginnende schrijver die keuze snel maken. Hoe?
Kijk naar de feedback die je kreeg van je proeflezers. Zij geven aan waar je verhaal extra aandacht nodig heeft. Uit hun feedback kun je zien waar je ‘zwakke’ punten liggen, en dus kun je je redacteur heel specifiek vragen een bepaald soort redactiewerk te doen.
Twijfel je toch, dan kun je ook de expertise van je redacteur inzetten door hem of haar een stuk te laten lezen en te laten beoordelen wat hij/zij denkt dat je verhaal nodig zou hebben.
Ga altijd uit van de meest intensieve vorm van redactie, zeker bij een eerste boek. Ben je al wat bekender met het schrijven, dan is in elk geval de basisredactie een absolute must.
Waarom professionele redactie?
Elk boek dat wordt uitgegeven heeft professionele redactie nodig. Het maakt niet uit of je zelf goed bent in de taal waarin je schrijft; je zult je eigen fouten niet zien omdat het jouw verhaal is. Minimale taalfoutjes kijk je overheen omdat je je verhaal al meerdere malen hebt gelezen en herschreven. En misschien nog wel erger: eventuele plotgaten kleur je automatisch in omdat jij jouw verhaal al door en door kent, en in jouw hoofd zitten geen plotgaten!
Ook als je een vriendin of familielid hebt die het verhaal kan checken op d’s en t’s; doe het niet. Tenzij die persoon een professionele redacteur is, en objectief naar je verhaal kan kijken, zijn zij niet geschikt voor het professionele redactiewerk.
Nog twee tips:
1 – Omdat er niet echt standaardtermen zijn voor redactiewerk, is het heel belangrijk dat je met je redacteur goed bespreekt wat hij of zij concreet met jouw werk gaat doen. Bovenstaande uitleg kan daarbij helpen.
2 – Spreek af dat je na het terugkrijgen van de feedback deze (persoonlijk) met elkaar doorneemt. Dit geldt trouwens ook voor je samenwerking met proeflezers.
Ondernemersmindset
Zodra je besluit dat je verhaal het waard is om in boekvorm aan de wereld te geven, en je de lezer ervoor laat betalen, ben je automatisch een ondernemer. En daarvoor heb je een ondernemersmindset nodig. Dit houdt in dat je bewust bent van het feit dat je geld gaat vragen voor iets en dat je in ruil daarvoor het best mogelijke boek gaat creëren. Om dat te bereiken zul je professionals moeten inschakelen zoals een redacteur. Maar het gaat verder. Denk bijvoorbeeld ook aan een boekkaft designer, of een marketing expert om je boek zichtbaar te maken en de verkoop te beïnvloeden.
Vind je dat allemaal teveel gedoe of wil je er gewoonweg niet voor betalen, hou dan rekening met het volgende: ga je je boek toch zelf uitgeven, zonder hulp van professionals, dan versterk je het negatieve stigma wat er op zelf uitgegeven boeken hangt. Namelijk, dat deze boeken kwalitatief minderwaardig zijn dan boeken die via een traditionele uitgever zijn uitgebracht.
En daarmee doe je niet alleen jezelf en je boek tekort, maar ook elk boek van elke auteur die zijn of haar boeken in eigen beheer uitgeeft.
Natuurlijk is het supergaaf om je eigen boek in handen te hebben. En ook zonder de hulp van professionals kun je dat organiseren; stuur je boek naar een drukker toe en laat een paar voor jezelf en je familie en vrienden drukken. Zo heb je toch je boek in handen én help je de auteurs die tegen het negatieve stigma van het zelf uitgeven opboksen. Je boek hoeft namelijk niet op Bol.com te staan om een succes te zijn.
Fantastisch schrijfplezier gewenst!
Verder lezen:
- Meer weten over het inhuren van een redacteur? Lees dan dit blog.
- Nog niet toe aan een professionele redacteur, maar wel benieuwd naar wat proeflezers zijn? Lees hier verder.
- Werken aan je ondernemersmindset? Dat doen we hier!
Deze blogpost werd ook gepubliceerd op www.fantasyschrijfcoaching.nl op 24 maart 2022.
Be the first to comment