We hebben het over wat jij kunt doen om jouw boek tot een succes te maken. Hoe krijg je een perfect manuscript, wat is de reis die je lezer maakt om je boek te kopen en waarom is het belangrijk jouw to-do’s hierop te baseren?
Luister hier via de podcast player, of via een van je favoriete podcast-apps.
Hoogtepunten uit de aflevering
- Wat is de definitie van succes en welke stappen heb je te zetten om succes te krijgen?
- Wat kun je doen om beter te leren schrijven?
- Hoeveel paar ogen gaan er over een manuscript voor het publiceerbaar is?
- Wat is metadata en wat heeft dat met je succes te maken?
- Hoe koopt de lezer een boek?
- In welke vormen wil je je boek publiceren?
- Waar wil je je boek publiceren?
Wil je meer weten over metadata lees dan Maria’s blogpost: Meer boeken verkopen op webshops als Bol.com?
***
Volledig uitgetypte versie van het gesprek
Petra: Oké, wij gaan vandaag misschien aan een van de meest interessante onderwerpen voor schrijvers beginnen, want heel veel schrijvers willen natuurlijk weten: Hoe maak je van je boek een succes?
Maria: Ja, dat is wel een interessant onderwerp, denk ik.
Petra: Ja, dus ik ben wel heel erg nieuwsgierig: Wat is voor jou succes?
Maria: Ik denk dat dat voor schrijvers… Er zijn, denk ik, verschillende soorten succes die je kan hebben. Want kijk de ene schrijver zegt: Ja, ik wil gewoon mijn boek uitgeven en 25 laten drukken en aan mijn familie geven en dan ben ik… dan is het boek klaar. Dat is al een succes voor mij.
En je hebt schrijvers die zeggen: Nou, ik heb een vaste baan, of een reguliere baan. Het is alleen maar een hobby, maar ik wil het bijvoorbeeld wel op Bol.com krijgen en wel een beetje mee verdienen. Dat kan natuurlijk ook een doel zijn, en als je dat doet en je verdient er wat mee, kan dat ook succes zijn.
En je hebt schrijvers die zeggen van: Ik wil fulltime schrijver worden. Dat kan ook. Je hebt verschillende doelen en verschillende ideeën en verschillende gradaties van succes.
Maar wat denk ik in het geval van deze podcast is… Waar we het over kunnen hebben, in het geval van succes… Hoe kun je je boek zo maken dat het succes gaat hebben? Met name als je het wilt gaan verkopen op, zeg maar, een Bol.com of iets dergelijks, dat lezers het ook gaan kopen.
Petra: Dus eigenlijk kijken we naar de volledige invloed die je zelf hebt om ervoor te zorgen dat je boek een succes wordt. Want uiteindelijk kun je natuurlijk niet bepalen wat de lezers gaan doen, maar je kan het wel vanuit jouw invloed zo makkelijk mogelijk voor hun maken om jouw boek te vinden.
Maria: Inderdaad, je kan het wel beïnvloeden. En dat is, denk ik, een onderwerp waar we het nu over gaan hebben. Hoe je dat voor elkaar kunt krijgen.
Petra: Precies. Dus dit is niet een blog die zegt… of een podcast die zegt: Hiermee gaat je boek een bestseller worden. Het kan wel, want je maakt in ieder geval alles in orde om daar te komen, maar we gaan geen garanties uitgeven dat je boek een bestseller gaat worden.
Maria: Nee, dat gaan we sowieso niet doen. Maar we gaan wel handreikingen geven waardoor dat misschien wel zou kunnen.
Petra: Ja, want voor de meeste mensen, als je echt professioneel bezig wil met je schrijven, dan is die bestseller status natuurlijk wel absoluut de gouden appel waar je naartoe wil. Dan wil je ook alles doen om dat te gaan bereiken. Daar gaan we in deze podcast mee helpen. Hartstikke goed.
Dus we hebben nu geconcludeerd wat succes is.
Wat is dat eerste stapje waar je rekening mee wil houden om naar dat succes toe te gaan?
Maria: Ik kijk heel erg naar het boek zelf. Wat is je boek? En dat boek bestaat uit meerdere dingen. Het bestaat ten eerste uit de tekst. Het verhaal zelf en dan maakt het niet uit of het non-fictie is of fictie. Je boek heeft een tekst, dus het manuscript. Die moet je al heel goed maken.
Dan heb je natuurlijk ook nog hoe het boek er verder uit gaat zien, dat noem ik wel de verpakking. Maar laten we het eerst hebben over het manuscript. Hoe krijg je gewoon een hartstikke goed manuscript? Nou, daar heb jij ook wel verstand van als schrijfcoach. Ik denk dat je moet zorgen dat je ten eerste weet hoe je moet schrijven.
Petra: Maar wat bedoel je daarmee; hoe je moet schrijven?
Maria: Dat je weet hoe de structuur van een verhaal in elkaar zit. Ja, dat je weet hoe de structuur van het verhaal in elkaar zit. Dat je de verhaallijn kent. Dat je weet dat scènes.. dat de ene scène de andere moet opvolgen… het moet een geheel worden.
Petra: Er moet een flow in zitten.
Maria: Precies. Dat is een vak die je wat mij betreft wel degelijk kunt leren. Kijk, je hebt natuurlijk een zekere aanleg nodig om te kunnen schrijven. Er zijn mensen die nog geen ansichtkaart vol kunnen schrijven, bij wijze van. Maar je hebt ook… Je kunt als je wel een beetje… Je weet hoe je een verhaal, woorden, op papier moet zetten, dan kun je wel degelijk leren hoe je moet schrijven. Het is een vak. Dus je kunt beter worden in het schrijven, dat sowieso.
Petra: Wat is voor jou bijvoorbeeld een tip hoe je beter kunt worden in het schrijven?
Maria: Lees vooral veel boeken. Ga lezen. Om mijn part kijk ook televisie. Televisieseries zijn natuurlijk ook geschreven. Films zijn geschreven, dus daar zit ook dezelfde verhaallijn in. Het is wel de structuur. Dus kijk gewoon naar wat anderen hebben geschreven. Lees, kijk. En lees ook boeken over hoe je moet schrijven. Schrijfboeken. Hoe doe je dat dan? Hoe krijg je een structuur? Dat soort dingen.
Dat is meer jouw vakgebied. 😉
Petra: Daarom was ik ook nieuwsgierig naar jouw kant. Ja, want voor mij is het ook altijd belangrijk als ik een boek wil gaan schrijven over een bepaald onderwerp, dat ik me ga verdiepen in boeken over dat onderwerp. Met andere woorden… ook met genres. Als ik een fantasie boek wil schrijven, maar ik lees eigenlijk alleen maar thrillers, daarmee krijg ik niet de juiste informatie om een goed fantasie boek te schrijven.
Dus de structuur is dan al anders en dat is nog los van het idee überhaupt. Want dat is natuurlijk stap twee van de inhoud. Je moet eerst zorgen voor een goede structuur en het idee moet vervolgens ook nog goed zijn.
Maria: Dat klopt. En ik denk dat als je dat hebt, dat is de eerste stap. Hoe kan je een perfect manuscript… nou ja, perfect, maar hoe kan je een goed manuscript krijgen? Leer je vak en dan vervolgens komt het tot de stap: Oké, mijn eerste versie is af. Ga je dat dan meteen op Bol.com zetten? Het antwoord is nee. Je zorgt dat je.. je moet het zelf gaan editen. Je moet zelf gaan kijken of je het beter kan maken en vervolgens ga je zorgen dat je mensen inhuurt, of binnenhaalt, die jouw verhaal gaan lezen en die er als onafhankelijke personen naar gaan kijken.
Petra: Ja, en dat is een grote valkuil, waar heel veel schrijvers invallen. Die hebben zoiets van: Ik heb het geschreven. Ik heb het daarna gelezen. Ik heb het geredigeerd. Ik heb alle taalfoutjes eruit gehaald. Het is nu gewoon goed. Ja, in jouw hoofd is het goed, maar dat is ook logisch want jouw verhaal speelt zich als eerste af in je hoofd, voordat je het op papier krijgt. En als een compleet nieuwe persoon naar jouw verhaal gaan kijken, die gaat het doorlezen. Dan komen de plotgaten naar boven. Dan komen er dingen naar voren. Dus dat hoeft niet meteen in een betaalde variant, maar je wil er wel degelijk andere ogen op laten zien. En uiteindelijk voor het perfecte manuscript is professionele redactie gewoon belangrijk.
Maria: Ja klopt, ben ik het helemaal mee eens. En eventueel als je het vak nog aan het leren bent, dan zou je een schrijfcoach in de arm kunnen nemen.
Petra: Ja, zeker. En daarbij is wel gelijk heel belangrijk dat je een schrijfcoach neemt die past in het genre waar jij in schrijft. Want wat mij heel erg opgevallen is, toen ik begon met mijn business, is dat de schrijfcoaches die ik tegenkwam over het algemeen schrijfcoaches waren voor alle genres. En dat is prima, ik bedoel, als je overal iets van weet, dat is goed. Maar als jij een schrijfcoach hebt die specifiek voor jouw genre is, die kan jou veel meer meenemen en veel meer leren over dat type boek wat je wilt gaan schrijven, dan iemand die niet in dat genre bekend is.
Ik zou zelf ook nooit een non-fictie schrijfcoach gaan inhuren als ik met fictie boeken bezig ben. Dat is een heel ander stramien. De basis is wel hetzelfde, maar wil je daar een bestseller status van gaan maken waar we uiteindelijk… dat succes, dan zul je dus iemand moeten hebben die echt aansluit op waar jij mee bezig bent.
Maria: Ben ik met je eens. Welke versie zou jij uitgeven, van het geschreven… hoeveel versies van je manuscript voor dat je hem uitgeeft?
Petra: Tussen de vijf en zeven. Dus hij gaat in ieder geval drie keer door mijzelf heen voordat ie überhaupt bij een ander terechtkomt. Ik heb twee rondes met beta lezers en ik heb daarnaast op dit moment ook twee rondes met een redacteur. Daarvoor deed ik dus, twee versies van mezelf, één beta lezer en twee rondes. Dus vandaar 5 tot 7. Ik moet zeggen dat is voor mij het magische getal. Tussen vijf en zeven.
Maria: Ikzelf doe minimaal de 5e versie die wordt gepubliceerd. Zeker niet eerder, want dan is het gewoon nog niet goed genoeg. Goed genoeg klinkt zo raar. Net of het perfect moet zijn en dat hoeft niet, want dat krijg je toch niet. Maar wel dat het publicatieklaar is, zeg maar. Bij mij is dat ook de 5e versie, in elk geval de 5e versie en eventueel verder.
Petra: En hoeveel paar ogen gaan er op jouw verhaal voordat het überhaupt het licht ziet in publicatie?
Maria: Ik werk zelf met een schrijfcoach en zij begeleidt mij al tijdens het schrijven… Ze ziet dingen en zij is ook nog… zij leest de eerste versie. Zij en ik zijn de enige die de eerste versie lezen. De tweede versie wordt meestal gelezen door anderen, maar omdat ik haar 100 % vertrouw leest zij de eerste versie. En daar krijg ik al heel veel feedback van. En zij begeleidt mij ook al bij het plotten. Ik ben natuurlijk een plotter, en zij leest ook al mijn plotschema’s… Leest ze al door en daar geeft ze al feedback op.
Petra: Dus zij is heel erg in de voorbereidende fase?
Maria: Ja, en dan op een gegeven moment is de eerste versie klaar. Dan maak ik dus de tweede versie en die tweede versie gaat dan eerst naar een redacteur, een Engelse redacteur. En dan zijn er nog één of twee proeflezers. En die redacteur leest het twee keer en daar zit ook dan de inhoudelijke redactie… Dat heeft de schrijfcoach ook al gedaan. In principe met de voorbereidende fase en tijdens het schrijven ook al. En dan doet zij ook nog… Die andere redacteur doet ook nog de eindredactie. Dus ik denk vier mensen, vijf of vier, het hang er een beetje vanaf hoeveel proeflezers ik heb.
Petra: Ook afhankelijk, denk ik, wat voor type boek je schrijft. Want als jij over een onderwerp schrijft die gevoelig kan zijn wil je ook een sensitivity reader hebben. Dus je wilt op basis van het type verhaal de juiste ogen erop hebben.
Dus dan hebben we een perfect manuscript, en dan? Gelijk publiceren en we hebben succes.
Maria: Ja, uiteraard. 😉 Als het zo zou zijn, hoeven we geen podcast te maken.
Petra: Wat is voor jou dan de volgende stap?
Dus dat is de eerste stap, zorgen voor een perfect manuscript. Wat is dan de tweede stap?
Maria: Nou, zorgen dat je de verpakking perfect maakt. En met verpakking bedoel ik alles wat met je boek te maken heeft, behalve het manuscript. Behalve het schrijven, maar de binnenkant wel als zijnde van… daarmee bedoel ik het binnenwerk. Met het binnenwerk bedoel ik – ik niet alleen, in de traditionele uitgeverij wordt het binnenwerk dus… als je een papieren boek maakt, dan heb je de buitenkant en je hebt de binnenkant. Dat wordt het binnenwerk genoemd. Dus dat is gewoon de opmaak van het boek. Die moet goed zijn.
Bij een ebook… Ook een ebook moet goed in elkaar zitten, moet goed te lezen zijn. Dat er niet dikke gaten in zitten en rare tabs of weet ik veel wat. Ook dat hoort bij het binnenwerk van het ebook. Ook al heb je niet een fysiek boek dan.
Petra: De leesbaarheid eigenlijk ook.
Maria: De leesbaarheid en hoe het boek op de pagina valt dat je niet een woordje nog onderaan een zin hebt en dan… dat soort dingen. Dat is met papieren boeken natuurlijk. Bij ebooks heb je dat minder, maar bij ebooks heb je… Wat je bij ebooks soms ziet… dan kun je onmiddellijk zien: Oké, dat is zelf in elkaar gezet. Dat bijvoorbeeld het volgende hoofdstuk niet begint op de volgende pagina, maar dan meteen eronder aan zit. Dan denk je al van: Oké, dat is dus fout gegaan. En dat is dan nog een minder iets. Daar val je niet zo erg over, maar het is wel een teken dat je denk van, hmm… Dan is het binnenwerk van het ebook niet goed.
Petra: Dat zie je sowieso bij het begin, want je hebt over het algemeen altijd… De eerste pagina is dan misschien de titel en de naam van de auteur en misschien de copyright informatie. Maar als dat allemaal achter elkaar op één pagina staat, dan weet je, er is geen opmaak op gebeurd.
Maria: Precies, dat moet je dus… Het binnenwerk moet goed zijn. En dat kun je soms zelf doen, maar soms is dat ook beter om daar iemand voor in te huren. Met name als je non-fictie schrijft en heel veel tekst hebt met bulletpoints en dingetjes in kaders enzo. Daar moet je echt niet zelf mee gaan zitten te klooien, dat is gewoon niet handig.
Petra: Met plaatjes en dergelijke sowieso.
Maria: Ja, met plaatjes sowieso. Daar moet je mensen voor inhuren. Even kijken… Wat heb je nog meer? Wat nog meer bij de verpakking hoort is binnenwerk en de metadata.
Petra: Wat is de metadata?
Maria: Dat is dan zo’n woord dat overgewaaid is uit Engeland, of uit de Engelstalige uitgeefwereld. Metadata… Het is trouwens niet alleen voor… Ook podcasts moeten metadata hebben. Dus wat heb je? Titel, het genre, is een metadata. Je hebt flaptekst, is een metadata. Een eventuele tagline die je bedenkt… Een kreet die je gaat gebruiken voor marketing dat soort dingen. Wat heb je nog meer…? De cover, uiteraard. Had ik dat al gezegd? Ik weet het niet.
Petra: Had je nog niet gezegd.
Maria: Nog niet gezegd en het is wel de belangrijkste!
Alles wat het boek maakt tot het boek, zodat lezers het of daadwerkelijk in handen kunnen hebben als het een papieren boek is, of dat het er goed uitziet op de e-reader of de Ipad van de lezer.
Petra: Kun je het omschrijven als zijnde: Metadata is eigenlijk datgene dat jouw boek uniek maakt en op deze manier, met metadata, kunnen mensen jouw boek vinden?
Maria: Ja. Ik denk zeker bepaalde dingen zijn heel belangrijk, want lezers tegenwoordig zoeken… Heel veel lezers kopen boeken via het internet. Daar kun je van vinden wat je… Het is jammer, boekhandels gaan weg… Daar kun je… Maar het is een feit. Moet je gewoon mee leren leven.
Daarom moet je ook zorgen als schrijver dat jouw boek, of het nou een papieren boek is of een ebook, dat jouw boek heel goed vindbaar is op sites als Bol.com en Kobo en Amazon. En dat doe je dus door perfecte metadata toe te passen.
Dus als je zorgt dat je cover goed in elkaar zit, want meestal zal een lezer niet zoeken op jouw schrijversnaam of de titel van je boek. Meestal gaan ze naar… Oké, ik hou van detectives, ik klik detectives aan en kijk welke boeken er allemaal tevoorschijn komen in de zoekresultaten. Dan zien ze dus alleen het kleine plaatje van jouw cover. En die moet meteen aanspreken. Dat is meteen het eerste en als jouw cover er al niet goed uitziet, dan scrollen ze gewoon mooi verder naar het volgende boek en de volgende pagina.
Daarom is de cover juist zo belangrijk. Het heeft echt letterlijk anderhalve seconde de tijd om de aandacht te trekken. En dat gaat natuurlijk samen met de titel. Die moet leesbaar zijn, zelfs op het kleine pielplaatje. Je hebt letterlijk heel erg kort tijd om de aandacht te trekken en de lezer zover te krijgen dat ie zegt: Oké, dat boek ga ik op klikken en ik ga naar de boekpagina.
Petra: Je wilt in ieder geval dat hij in een scroll modus stopt bij jouw boek. Al is het alleen om even te zien: Oké, wat is dat voor cover, even kijken. En dan zijn er natuurlijk meerdere dingen die van toepassing zijn of hij er op gaat klikken. Maar je wilt in ieder geval al dat de cover het stopgedrag veroorzaakt.
Maria: En op het moment dat hij stopt kan hij gaan lezen: Oh, wat is de titel…? Ik ga even klikken.
Petra: En dan lees je waar het boek over gaat enzovoorts.
Maria: En dan lees je de flaptekst en dan gaat hij… Je trekt steeds verder de lezer mee naar het…in het koopproces, zal ik maar zeggen. En eigenlijk is dat bij een boekhandel niet anders. Want je loopt langs de tafel waar allemaal boeken op liggen en je denkt: Goh, dat is een leuke cover en je pakt het boek op. Gaat vervolgens de flaptekst lezen en gaat er even inkijken. Eigenlijk is dat hetzelfde, alleen het is meer… fysiek, zeg maar. En je hebt langer tijd bij de boekhandel. Mensen hebben langer tijd. Mensen zijn aan het rondkijken, aan het neuzen. Bij Bol.com neuzen ze ook wel maar op een andere manier. Het gaat veel sneller.
Dus daarom is die cover juist zo belangrijk. Dat is echt het eerste wat meteen 100% moet zijn. Als ze de cover niet goed zien, dan gaan ze ook niet verder kijken.
Petra: Heel vaak is het ook ‘less is more’ met covers. Ik heb bijvoorbeeld over fantasie gelezen dat je eigenlijk maar drie kleuren mag gaan gebruiken. Dat zijn dingen dat wist ik bij mijn eerste boek niet. Dus mijn eerste cover is vol met kleuren. Dat is prachtig, maar als je het in een scroll modus doet… Het zijn ook de kleuren die niet standaard terugkomen, die niet past bij dat genre. Dan val je op, maar je valt ook gelijk weg. Dus mensen scrollen door want die denken dat is geen fantasy.
Maria: Je valt op, maar op de verkeerde manier. Dat is het punt. De metadata, waarom dat zo belangrijk is juist omdat men tegenwoordig op het internet koopt, dus dat zoekgedrag op Bol.com.
Petra: Hoe kun je nou voor jezelf bepalen wat goede metadata is, die voor jouw boek van toepassing is?
Maria: Dat doe je door te kijken naar de bestsellers in jouw genre. Dat kun je dus doen op Bol.com, maar je kan ook kijken op Amazon of Kobo bijvoorbeeld.
Dus ga gewoon naar… Je gaat naar die webwinkel en je klikt gewoon aan het genre wat jij leuk… of waar jij in schrijft. En dan kijk je wat bovenaan staat. Bij bestverkocht en dat zijn de bestsellers. Dan kijk je wat zijn hun titels? Zijn het lange titels? zijn het korte titels? Wat voor covers hebben ze? Wat voor plaatjes staan daarop? Is er een bepaalde… Je kijkt meerdere boeken naast elkaar en je zegt: Is er een bepaalde thema? Bijvoorbeeld altijd… Is het altijd een titel in het wit met geel? Of staat er altijd één persoon op, of is het altijd een huis? Of weet ik veel wat.
Petra: Je zoekt naar de patronen.
Maria: Naar de patronen die daar zitten. En je kan gaan kijken naar… als je het hebt over flapteksten. Je gaat al die flapteksten lezen. Hoe zitten die flapteksten in elkaar? Hoe kan ik zorgen dat mijn flaptekst net zo goed wordt als die flapteksten?
Nou is flaptekst… komt iets later in de lezer’s reis, de lezer’s zoekreis. Want het is cover, titel, prijs, flaptekst, inkijkexemplaar. Zo moet je dat zien en als je bij inkijkexemplaar komt, dus dat je op Bol.com aanklikt inkijkexemplaar, kun je het boek inkijken. Dat is net als je in de boekhandel het boek doorbladert, dan heb je ze bijna te pakken.
Petra: Dus dan valt of staat het ook misschien nog wel met die opmaak, waar we het nu net over hadden.
Maria: Ja, precies. Daarom is binnenwerk ook belangrijk.
En natuurlijk de eerste tien procent wat op… Kijk bij een boekhandel kun je het hele boek doorbladeren, bij Bol.com kun je meestal alleen de eerste tien procent… en bij Amazon, een klein stukje. Dus je moet zorgen dat die eerste tien procent echt het allerbeste zijn.
En bij ebooks, bijvoorbeeld bij Amazon, kun je een sample, noemen ze dat, kun je downloaden op je… Dus dan krijg je die tien procent op je e-reader. Dan kun je alvast gaan lezen.
Daarom is die eerste tien procent zo superbelangrijk. Dat die heel erg goed. Dus: Je eerste hoofdstuk, je eerste scène, je eerste paragraaf, je eerste alinea, je eerste zin, je eerste woord. Zo moet je het zien. Die moet perfect zijn.
Petra: Daar gaan we nog een andere podcast over doen, want dat is een heel interessant gegeven. Maar dat is gelijk ook een heel goeie valkuil waar schrijvers invallen, maar dat doen we op een andere moment.
Dus metadata, heel belangrijk. Die perfecte verpakking. Dus je hebt nu inderdaad de structuur… Heb je aangegeven hoe de lezer’s reis… Dat is ook een mooi gegeven. Verdiep je in de lezer’s reis van jouw lezer. En dat is dus ook precies wat heel veel schrijvers niet doen. Want als jij niet bepaalt wat je genre is, zul je ook nooit je lezer’s reis kunnen ontdekken.
Dus je kan niet zeggen: Ik heb een boek geschreven. Het staat op Bol.com en dan maar verwachten dat jouw lezer het wel vindt. Want als jij niet eens weet wat het genre is, gaat jouw lezer dat ook niet vinden.
Maria: Daarom is genre ook onderdeel van de metadata. En eigenlijk begint dat nog voordat je gaat schrijven.
Petra: En wat als je… Dit is wel een leuke vraag namelijk die ik een keer in een schrijversgroep voorbij heb zien komen. Was iemand die zei: Ik heb een roman geschreven, zo’n Feelgood roman, maar ja, hoe val ik op met Feelgood roman? Hoe zou je dan qua metadata daarop kunnen inhaken als je het puur alleen even op genre zou richten. Wat zou jouw advies daarin zijn?
Maria: Zorg dat je weet wat Feelgood is. Zorg dat je perfect een echte Feelgood roman gaat schrijven ook. Dus dat valt onder manuscript. En dan ga je kijken, toch weer, van wat doen de bestsellers in jouw… Ga die boeken lezen, ga kijken naar wat zij hebben gedaan, qua manuscript, maar ook qua metadata en qua cover en binnenwerk. Dat soort dingen.
Petra: Een ik zou er nog aan toevoegen, dat je voor jezelf gaat bepalen: Wat maakt jouw boek uniek? Want Feelgood roman, hartstikke leuk, maar er zijn verschillende variaties. Dus ook daarin kun je misschien nog meer richting je niche. Welke categorie onder Feelgoods valt jouw boek onder?
Maria: Precies. Je hebt genre of categorie, dat is hetzelfde… Zoals op Amazon, maar ook op Bol.com kun je… Je hebt een hoofdcategorie: Feelgood. Maar dan heb je bijvoorbeeld paranormal, of je hebt sweetheart of, weet ik veel, hardcore.
Petra: Hardcore romance. Ik ben heel nieuwsgierig wat dat is. 😉
Maria: Dus je moet zorgen dat je de meest… Je kiest je hoofdcategorie, dat zal dan Feelgood zijn en dan, je gaat zo diep mogelijk in de subcategorieën. Dat is het allerbelangrijkste. Daarom is het belangrijk dat je weet wat jouw boek is.
Petra: Want dat is dus wat ik merk bij… hoe ik er zelf ook in eerste instantie inging. Is als ik het fantasy romance hou, de meeste mensen vinden mijn boek dan, want dan is het heel globaal. Alleen het nadeel is dat er dan zoveel verschillende boeken zijn die in die categorie vallen, dat je niet eens meer opvalt.
Maar als je vervolgens dark fantasy romance en dan desnoods nog weer een subcategorie daaronder. Hoe dieper je gaat, hoe minder mensen het vinden, maar hoe meer je jouw lezer vindt.
Maria: Ja, precies, want jouw lezer, jouw doelgroep, zoekt op die subcategorieën.
Petra: Klopt. Die zoekt niet op die bovenste fantasy romance, want dan krijgen ze ook te veel keus.
Maria: Daar zitten misschien tienduizend in. Terwijl in jouw dark romance, vampire, weet ik veel wat, dolphin romance, whatever, zit misschien maar 50 boeken en daar komt jouw boek dan op nummer één te staan, want jouw boek is natuurlijk de beste.
Petra: Dan val je op en dan is de kans dat je boek gekocht wordt ook veel groter dan dat jij in een categorie zit waar heel veel mensen jouw boek kunnen vinden, maar doordat er zoveel boeken in zitten, dat je gewoonweg niet gevonden wordt.
Maria: Klopt. Dat is een goeie. Dat hoort ook bij de metadata, dat genre, categorie, maar vooral ook subcategorie.
Petra: Dat is op Amazon nog wel een uitdaging moet ik zeggen, want die hebben subcategorieën wat niet altijd even logisch is. En zeker als je in een serie schrijft, het ene boek valt meer onder de dark fantasy en de andere misschien meer onder… dus je kan ook niet alles in dezelfde categorieën gooien. Dat is nog een uitdaging.
Maria: En dan is er nog een technische zeer grote uitdaging, dat als jij een ebook uitgeeft via Kobo Writing Life, omdat je hem op Bol.com wil hebben, dan kun je op Kobo Writing Life keurig categorieën en subcategorieën en sub-subcategorieën invullen maar die worden niet overgenomen op Bol.com. Dus dan krijg je daar een groot probleem.
Petra: Omdat Bol.com niet dat soort categorieën heeft?
Maria: Dat hebben ze wel, maar andere soorten.
Petra: Ah.. Dan kan ie de link niet maken.
Maria: Ja. Dat is dus een probleem dat wij selfpubbers hebben, maar dat is niet een reden om niet op Kobo Writing Life uit te geven! Dat zeg ik er maar meteen bij. Maar dat is ook weer een heel ander onderwerp.
Petra: Wat dat betreft zul je op elk platform specifieke acties moeten doen om hem daar naar boven te halen.
Oké, hartstikke goed. Dus… heb jij nog iets anders toe te voegen over metadata?
Maria: Metadata denk ik niet… Ja, wat nog wel zo is… Je hebt twee verschillende soorten als je kijkt naar hoe metadata wordt gebruikt op webwinkels. Bijvoorbeeld Bol.com maar ook Amazon zijn zoekmachines. Dus als je daar iets op plaatst… dus lezers zoeken door op het zoekdingetje iets in te vullen en daardoor komen zoekresultaten naar boven toe.
Kobo heeft dat ook wel een beetje, maar op Kobo gebruiken ze ook merchandisers. Dat zijn gewoon mensen, die boeken zien en die dat in een… dat noemen ze een carousel plaatsen. Dus als je op de homepage van de Kobo webshop gaat kijken, dan zul je eerst carousellen zien met best verkocht, nieuwe boeken, verschillende genres, best verkocht in bepaalde genres. Die worden daar door de merchandisers ingezet.
Dus dat is niet een zoekmachine per se, maar dat wil niet zeggen dat je metadata niet goed moet zijn, want de merchandisers kijken naar je metadata. Dat hoeft dus niet de lezer te doen… dus het is eigenlijk een soort van… die maken een soort van voorkeuze voor de lezers.
Daarom is Kobo, niet alleen Kobo, Barnes & Noble heeft dat geloof ik ook, maar dat misschien meer voor Engelstalige… mensen die in het Engelstalige schrijven. Dat is een ander systeem. Daar kun je een beetje rekening mee houden, maar je metadata moet altijd goed zijn.
Petra: En ik denk ook de keywords die je gebruikt. Die je koppelt aan… dus de trefwoorden, die je koppelt aan jouw verhaal. Maak die ook zo specifiek mogelijk. Want als je daar vampier, weerwolf, noem maar op… dan wordt je niet gevonden, want heel veel boeken gaan daarover.
Maar heb jij een boek over een specifiek wezen dat nog niet zo heel bekend is, een Japanse folklore, een kitsune of iets dergelijks, zoek daar maar eens op. Dan krijg je een stuk minder boeken naar voren. Want dan weet je als iemand zoekt op kitsune, dan vindt ie ook echt boeken over dat onderwerp.
Dat is net als weer met de categorieën. Zorg dat ook je trefwoorden daarin wat meer die uniekheid naar voren gaat halen, zodat je boek weer makkelijker vindbaar wordt.
Maria: Ja, want dat is waar het om gaat. Het moet vindbaar zijn.
Petra: Klopt. Dan hebben we nog één vraag en misschien dat daar nog wel weer allerlei andere vragen uit voortkomen. Je hebt natuurlijk dan je metadata helemaal in orde en dan is de vraag:
Hoe ga je je boek publiceren? In welke vorm ga je het publiceren?
Want je hebt paperback, hardback, ebook, audioboek, je kan zo gek niet bedenken. Wat ga je doen? Er zijn genoeg schrijvers die zeggen: Ik doe alles, of ik begin eerst alleen even met paperback. Wat is jouw advies daarin?
Maria: Mijn advies daarin is om altijd in elk geval papier en ebook te doen. Zeker sinds de corona en de lockdown van vorig jaar, 2020, zijn steeds meer mensen ebooks gaan lezen. Ook in Nederland en België.
Sowieso, zorg dat je altijd een papieren boek hebt, maar zorg ook dat je een ebook hebt, want dan kan de lezer de keuze maken en hoef jij de keuze voor de lezer niet te maken. Want hoe meer soorten, formaten boek je hebt, papier, hardcover, ebook, hoe meer keuze de lezer ook heeft en dat zal ie onthouden. Hij zegt van: Oké, deze schrijfster doet altijd dit en ik kan zowel papier… Dus die wordt daar blij van. Dus doe dat in elk geval.
Petra: Dus de basis in ieder geval, paperback of hardback.
Maria: In elk geval paperback en ebook. En bepaalde genres, bijvoorbeeld fantasy, kun je vaak ook een hardcover doen. Want daar zijn hardcovers bijvoorbeeld veel populairder. Maar voor detective hoef je geen hardcover te doen. Ja kan wel, maar dat zou niet mijn eerste keuze zijn.
Petra: Dus ook hierin moet je eigenlijk weten wat jouw lezer doet?
Maria: Wat je lezer doet en wat gebruikelijk is in jouw genre. En wat je daarmee kunt doen is… Dan moet je niet gaan kijken wat de lezer doet. Je vraagt aan wat andere schrijvers in jouw genre hoe die dat hebben gedaan en wat hun resultaten zijn. En dan ga je kijken van: Oké, daar kan ik dingen uit opnemen. Dus bijvoorbeeld, ga bij een facebook groep of een forum waar schrijvers in zitten. Of je hebt vast ook wel facebook groepen voor schrijvers van een bepaald genre, dat soort dingen.
Petra: Die heb je.
Maria: Vast. Ik weet het, want ik ben lid van schrijversgroepen over detectives, dus dat klopt.
Dan kun je daar specifieke tips krijgen over specifiek jouw genre. En daar kun je dan horen: Meer mensen kopen mijn hardcover. Hardcovers worden meer verkocht. En dan zorg je dat je in elk geval ook een hardcover hebt.
Maar zorg in elk geval… paperback en ebook is wat mij betreft altijd de basis. En als je dan een hardcover erbij wilt doen sowieso… Of een audioboek kan natuurlijk ook. Alleen dat kost heel veel meer geld, om een audioboek te maken. Dat is wat mij betreft altijd de laatste stap, tenzij je heel veel geld hebt liggen.
Petra: Ja, dat is voor mij eigenlijk ook de laatste stap hoor, audioboek. Want dat is ook weer een heel specifieke doelgroep die je daarmee bedient. En tegelijkertijd als jij net begint heb je genoeg dingen waar je in moet investeren. Als je dan keuzes moet gaan maken, dan is audioboek maken is gewoon niet die eerste keuze.
Maria: Is niet een topprioriteit. Nee, zeker niet. Dus zorg dat je zoveel mogelijk soorten van jouw boek maakt.
Petra: En je wilt je boek op Bol en daarmee zijn we klaar?
Maria: Ja! Nee.
Petra: Nee, zijn we dan niet klaar?
Maria: Nee, dan zijn we niet klaar.
Hetzelfde dat je zegt van: Ik ga alleen mijn boek maar in de plaatselijke boekhandel… Dan verkoop je natuurlijk een paar maar niet heel veel. Want de mensen die ergens anders wonen, kopen jouw boek dan niet.
Dus ik zou zeggen: Doe op zoveel mogelijk plaatsen in zoveel mogelijk vormen. Dat is eigenlijk wat het is. En in Nederland en België zijn dan met name: Bol.com is heel erg belangrijk, maar vlak ook Amazon niet uit. Die wordt steeds populairder, qua ebook en papieren boeken, om daar te kopen.
Kobo is populair ook vanwege Kobo Plus, dat abonnementslezen.
Wat heb je nog meer…? Nou ja, het CB zou je kunnen doen, maar dat is lastig. Ikzelf zeg altijd… Dit is een probleem dat ik als selfpubexpert nog niet heb opgelost, dat zeg ik er meteen maar even bij.
Eigenlijk zou je ook zoveel mogelijk moeten proberen om je boeken in bibliotheken te krijgen. Want je kunt wel zeggen van: Dan kunnen mensen gratis mijn boek lezen. Nee, maar mensen die boeken via de bibliotheek lezen worden soms ook kopers, dus het is niet zo dat je… Je krijgt er meer naamsbekendheid van. Bovendien kun je via Lira echt wel geld krijgen voor een leenvergoeding. Als je veel uitleent, kan dat best in de papieren lopen.
Het probleem is met… papieren boeken zijn lastig om in de bibliotheken te krijgen, omdat ze lang niet alle boeken aannemen. Ebooks kun je wel in de online bibliotheek krijgen alleen dat gaat alleen via het CB. En ik heb nog niet een manier gevonden om dat te doen zonder het CB. Of als je dat wel via het CB maar dan niet met een CB-aansluiting. Daar ben ik nog aan… Ik weet ook niet of het bestaat, daar ben ik nog naar het kijken.
Petra: Zo zie je maar weer dat zelfs iemand die inderdaad al 14 boeken uitgeven, zoals jij. Je zit nog steeds tegen bepaalde vraagstukken en dat is die constante verdieping.
Je blijft aan het leren. Je blijft aan het verbeteren en de basis is gewoon een perfect product naar buiten brengen, in de vorm zoals die natuurlijk het beste perfect kan worden. Ik bedoel, het zal nooit letterlijk perfect zijn. Want dat zie je ook met boeken die via alle professionele manieren naar buiten gekomen zijn via uitgevers. Via de grote namen, Stephen King boeken, JK Rowling. Er zitten heus nog wel typefoutjes in en dergelijke, maar je wil hem zo goed mogelijk maken, voordat je hem naar buiten doen.
Maria: Zodat het succes kan hebben. En wat mij betreft is succes als de lezer mijn boek koopt, maar het hoeft geen bestseller te worden. Dat is wat je in Nederland vaak ziet. Oh, je boek moet een bestseller zijn. Nee, je kan toch gewoon 100… Je kan toch blij zijn met 100 boeken die je verkoopt, bij wijze van. Het hangt allemaal af van je doel. En hoe je zelf, voor jezelf, het succes definieert. Dat is wat het is. En dat is voor iedere schrijver weer anders. Maar als je zelf de basis goed legt, geef je jezelf wel de meeste kansen.
Petra: Ja en ik denk verwachtingen bijstellen. Want als jij je eerste boek gaat uitgeven en je verwacht gelijk dat het een bestseller… ik word ontdekt en het wordt een film enzovoorts. Dat is een hartstikke mooie droom om daar naar toe te gaan, maar je mag ervan uit gaan dat je wel een paar boeken hebt uitgegeven voordat je überhaupt in die richting gaat komen. Want je hebt gewoon heel veel dingen te leren, onder andere ook over metadata, verpakking, je lezers groep, eigenlijk alles echt goed strak neer kunnen zetten, voordat je daar gaat komen. En dat is zeker voor iedereen wel weggelegd, alleen daar heb je een lange adem voor nodig.
Maria: Lange adem, dat is… Selfpubben is een lange adem. Het is een marathon.
Petra: Heb je nog een laatste tip die je wilt meegeven?
Maria: Nou ik zal even kijken… Ik had wat kleine dingetjes opgeschreven… Nee, het is eigenlijk precies wat jij zegt heb ik opgeschreven als conclusie.
Petra: Heb ik dat gewoon even mooi afgerond.
Maria: Ja, hartstikke goed.
Petra: Nou, dit was weer een interessant gesprek met jou, dus dank je wel hiervoor.
Maria: Graag gedaan.
Be the first to comment